Rutte II in de praktijk: wat betekent het nieuwe ontslagrecht?

De gouden handdruk verdwijnt, er komt een transitiebudget en de WW wordt ingekort.

Zwart op wit staan ze in het regeerakkoord: de hervormingen voor het ontslagrecht moeten zorgen voor een betere doorstroming op de arbeidsmarkt en betere inzetbaarheid van werknemers. Veel woorden voor ‘je bent makkelijker te ontslaan en je krijgt minder mee’. Met hulp van arbeidsrechtadvocate Suzanne Glansdorp van Joosten Advocaten zetten we de belangrijkste punten op een rij.

Er komt één route voor ontslag

In de meeste ontslagzaken komen werkgever en werknemer er samen wel uit. Zijn de partijen niet zo eensgezind, dan kan een werkgever het ontslag nu op twee manieren regelen: hij vraagt een ontslagvergunning aan bij het UWV of vraagt de kantonrechter om toestemming voor ontbinding.

Volgens het regeerakkoord komt de kantonroute per 2014 te vervallen. Nu is het voordeel van de rechtszaal dat er gelijk wordt gepraat over een ontslagvergoeding. Die verdwijnt nu. Vooral oudere werknemers zullen hun gouden handdruk kwijtraken. Glansdorp: ‘Met twintig jaar dienstverband kan zo’n bedrag oplopen tot een ton. Maar ook jonger personeel weet er vaak wel een paar maandsalarissen uit te slepen.’

Het UWV verleent op haar beurt geen vergunning meer, maar slechts een ‘ontslagadvies’. ‘Het is de vraag wat dat in praktijk gaat betekenen’, zegt Glansdorp. ‘Een werkgever kan zo’n advies dus ook naast zich neerleggen.’

Werknemers kunnen zelf naar de kantonrechter stappen

Stel, je werkgever stuurt je – met of zonder positief ontslagadvies – de laan uit en jij bent het er niet mee eens. Valt daar dan nog wat aan te doen? Jawel, maar alleen achteraf. Je kunt het ontslag dan aanvechten bij de kantonrechter. Die zal het UWV-advies zwaar laten wegen.

Als je ondanks een negatief advies toch ontslagen bent, is de kans dat de rechter aan jouw kant staat redelijk groot, denkt Glansdorp. Hij kan het ontslag dan terugdraaien of een ontslagvergoeding toekennen. Maar in vergelijking met nu is zal die vergoeding teleurstellen: een half maandsalaris per dienstjaar en maximaal 75.000 euro.

Vooral mensen met een kort dienstverband zullen zich wel twee keer bedenken voordat ze de strijd aangaan: de proceskosten zijn hoog en de vergoedingen relatief laag. Het zou Glansdorp niets verbazen als mensen feller verweer gaan voeren bij het UWV: ‘Een nieuwe baan vinden is moeilijk en als die vergoeding tegenvalt, dan kun je beter strijden voor baanbehoud.’

Er komt een ‘transitiebudget’

Bij ontslag om bedrijfseconomische redenen of onvrijwillig ontslag krijgen werknemers een ‘transitiebudget’ mee: per gewerkt jaar een kwart maandsalaris met een maximum van vier maanden. Het potje is bedoeld voor scholing of outplacement. Nieuw is dat ook werknemers waarvan hun tijdelijke contract (van minimaal een jaar) niet verlengd wordt, dit krijgen.

Klinkt gunstig, maar het riekt een beetje naar blij maken met een dode mus. Met een jaarcontract krijg je 750 euro en een dienstverband van zes jaar en bruto maandsalaris van 3000 euro levert 4500 euro op. Glansdorp: ‘Een goed outplacementtraject kost al snel het dubbele. Mensen veranderen tegenwoordig vaker van werkgever en dan stelt zo’n budget niet veel voor. Zelf zou ik prefereren om langer in dienst te blijven en vanuit dienstverband te gaan solliciteren.’ Onduidelijk is trouwens aan wie dat potje wordt uitbetaald.

De WW-duur wordt verkort tot 24 maanden

De werknemer krijgt de eerste twaalf maanden na ontslag 70 procent van het laatstverdiende loon, daarna bedraagt de uitkering het minimumloon. En dat is geen vetpot. Voor 50-plus medewerkers is dit een regelrechte achteruitgang. ‘Maar’, zegt Glansdorp, ‘jongeren zullen hier in praktijk weinig mee te maken krijgen, die komen meestal  aan de bak.’

Update: Met de laatste aanpassingen in het regeerakkoord is er 250 miljoen euro extra vrijgemaakt voor de sociale agenda. In overleg met vakbonden en werkgevers kan dat besteed worden om het ‘leed’ waar het nieuwe ontslagrecht voor zorgt, te verzachten. Volgens PvdA-leider Samson zou de WW-uitkering bijvoorbeeld verlengd kunnen worden tot anderhalf jaar, in plaats een jaar, zoals de maatregel nu in het regeerakkoord staat.

Bron: intermediar